ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ‘ਚ ਕਹਿਰ ਢਾਹ ਰਹੀ ਇਹ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀ, 46% ਵਧੀ ਦਵਾਈ ਦੀ ਮੰਗ, ਭਾਰਤ ‘ਚ ਵੀ ਖਤਰਾ !

ਦੁਨੀਆ ਭਰ ‘ਚ ਦਿਮਾਗੀ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਬਿਮਾਰੀ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਹਾਲਤ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ‘ਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਤੋਂ ਇਕ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬੀਮਾਰੀ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 50 ਫੀਸਦੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ 2022-23 ਵਿੱਚ, 30 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ 72400 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਸੰਖਿਆ 2013-14 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 46% ਵੱਧ ਹੈ। ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਿਮਾਗ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਲਜ਼ਾਈਮਰ ਰੋਗ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦੇ 60-70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਅਲਜ਼ਾਈਮਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦੇ 60-70 ਫੀਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ 2023 ਵਿੱਚ 4.11 ਲੱਖ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਵਧਣ ਅਤੇ ਉਮਰ ਵਧਣ ਨਾਲ ਇਹ ਸੰਖਿਆ 2058 ਤੱਕ ਦੁੱਗਣੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਲਗਭਗ 8.49 ਲੱਖ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
2022-23 ਵਿੱਚ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਕਾਰਨ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 26300 ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 2016-17 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 24 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਹਰ 11 ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਸੀ। ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਧ ਰਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਰੀ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਮੌਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ 9.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। 2009 ਅਤੇ 2022 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਦਰ ਪ੍ਰਤੀ 100,000 ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ 39 ਤੋਂ 69 ਤੱਕ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਥਿਤੀ?
ਕਈ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 7.4% ਲੋਕ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 50 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਅਲਜ਼ਾਈਮਰ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਅਲਜ਼ਾਈਮਰ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਿਸਮ ਹੈ, ਜਿਸ ‘ਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਗੜਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵੱਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਵਾਈਆਂ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।