16-18 ਡਿਗਰੀ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕਣਗੇ AC, ਤਾਪਮਾਨ ਲਈ ਜਲਦੀ ਆਵੇਗਾ ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ; ਸਰਕਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਤਿਆਰੀ
ਕੇਂਦਰੀ ਊਰਜਾ ਮੰਤਰੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਖੱਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ AC ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਤਾਪਮਾਨ ਸੀਮਾ (AC Temperature New Rule) ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ, AC ਨੂੰ 20 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਠੰਡਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਮਾ 28 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੋਵੇਗੀ।
ਮਨੀਕੰਟਰੋਲ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਖੱਟਰ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵੱਲ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਅਸੀਂ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ AC ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ 20 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 28 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੋਵੇਗਾ’। ਇਹ ਨਿਯਮ ਜਲਦੀ ਹੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ AC ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਇਕਸਾਰਤਾ ਲਿਆਉਣਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ ਸੈਟਿੰਗਾਂ ਕਾਰਨ ਉੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ।
ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ
ਭਾਰਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਊਰਜਾ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖੱਟਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਨਵੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ AC ਅਕਸਰ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 20 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਚੱਲਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਵਰ ਗਰਿੱਡ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਵਧਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਕੂਲਿੰਗ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਦੇ ਨਾਲ, ਖਪਤ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਰਜੀਹ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਇਸਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ?
ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ AC ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ 18 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ (ਕੁਝ AC ਵਿੱਚ 16 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ) ਅਤੇ 30 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, 20 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅਤੇ 28 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਬਿਜਲੀ ਖਪਤ ਕਿਵੇਂ ਘਟੇਗੀ?
ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਬਿਊਰੋ (BEE) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, AC ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਾਉਣ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਏਸੀ 20-21 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ‘ਤੇ ਸੈੱਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਆਦਰਸ਼ ਆਰਾਮ ਸੀਮਾ 24-25 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ 20 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ 24 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 24% ਬਿਜਲੀ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ 1 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਵਾਧੇ ਨਾਲ 6% ਬਿਜਲੀ ਬਚਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੱਧੇ ਏਸੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਇਸਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਸਾਲਾਨਾ 10 ਬਿਲੀਅਨ ਯੂਨਿਟ ਬਿਜਲੀ ਬਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਿੱਲਾਂ ਨੂੰ 5,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 8.2 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ CO₂ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਟਾਲ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਇੱਕ ਲਾਗਤ-ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਮਾਪ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
