ਉਹੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਜਿਸਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੀਨ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਰਗੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਉੱਭਰੀ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਕੇਈਐਮ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਕੋਵਿਡ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸ਼ਿਲਪਾ ਸ਼ਿਰੋਡਕਰ ਵੀ ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਧੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਨਵੇਂ ਓਮੀਕਰੋਨ ਸਬਵੇਰੀਐਂਟ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ JN.1 ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵੇਰੀਐਂਟ LF7 ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ, ਮਈ 2025 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੱਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਕੇ 14,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗਿਣਤੀ 11,100 ਸੀ। ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ, ਪਰ ਆਈਸੀਯੂ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਰੂਪ ਪਿਛਲੇ ਰੂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਛੂਤਕਾਰੀ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਧੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ LF.7 ਅਤੇ NB.1.8 ਰੂਪ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ JN.1 ਦੇ ਰੂਪ ਹਨ।
ਕੀ ਹੈ ਇਹ JN.1 ਸਟ੍ਰੇਨ?
JN.1, Omicron BA.2.86 ਦਾ ਵੰਸ਼ਜ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਪਛਾਣ ਅਗਸਤ 2023 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦਸੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ WHO ਦੁਆਰਾ ‘ਵੈਰੀਐਂਟ ਆਫ ਇੰਟਰਸਟ’ ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 30 ਪਰਿਵਰਤਨ ਸਨ ਜੋ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹੋਰ ਰੂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, BA.2.86 2023 ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ SARS-CoV-2 ਦੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸਟ੍ਰੇਨ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ।
JN.1, BA.2.86 ਦਾ ਵੰਸ਼ਜ, ਹੁਣ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਧੂ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ। ਜੌਨਸ ਹੌਪਕਿੰਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ JN.1 ਹੁਣ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਲਈ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸੀਵਰੇਜ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਵਾਇਰਸ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ 12ਵੇਂ ਹਫ਼ਤੇ ਦੌਰਾਨ ਸਾਰੇ ਚਾਰ WHO ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ JN.1 ਰੂਪ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ SARS-CoV-2 ਰੂਪ ਰਿਹਾ, ਜਿਸਦਾ ਹਿੱਸਾ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ (WPR) ਵਿੱਚ 93.9%, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਖੇਤਰ (SEAR) ਵਿੱਚ 85.7%, ਯੂਰਪੀਅਨ ਖੇਤਰ (EUR) ਵਿੱਚ 94.7%, ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਖੇਤਰ (AMR) ਵਿੱਚ 93.2% ਸੀ।
ਕੀ ਮੌਜੂਦਾ COVID-19 ਟੀਕੇ JN.1 ਸਟ੍ਰੇਨ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ?
ਕਈ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ JN.1 ਰੂਪ ਸਰੀਰ ਦੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਜੀਵਤ ਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਲੈਬ-ਬਣੇ ਸੂਡੋਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਟੀਕਾਕਰਨ ਜਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਲਾਗ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ JN.1 ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰੋਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ JN.1 ਸਰੀਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਇਮਿਊਨ ਡਿਫੈਂਸ ਤੋਂ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। WHO ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ XBB.1.5 ਮੋਨੋਵੈਲੈਂਟ ਬੂਸਟਰ, ਇੱਕ COVID-19 ਟੀਕਾ ਜੋ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ Omicron ਦੇ XBB.1.5 ਸਬਵੇਰੀਐਂਟ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਨੂੰ ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ JN.1 ਵੇਰੀਐਂਟ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
