ਹੁਣ ਆਪਣੇ Smartphone ਨਾਲ ਕਰੋ ਅਸਲੀ ਤੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਦੀ ਪਛਾਣ, ਧੋਖੇਬਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਗੇ ਇਹ Tech Tips
ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੰਨੇ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਲਈ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸੀਬੀਆਈ, ਸੇਬੀ ਅਤੇ ਐਨਆਈਏ ਵਰਗੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਅਲਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਪਰ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਖੁਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਘਰ ਬੈਠੇ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਾਹਰ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਤੋਂ ਨੋਟ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
RBI ਦਾ ‘MANI’ ਐਪ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ
ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ MANI (Mobile Aided Note Identifier) ਹੈ। ਇਹ ਐਪ ਐਂਡਰਾਇਡ ਅਤੇ ਆਈਫੋਨ ਦੋਵਾਂ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਫ਼ੋਨ ਦਾ ਕੈਮਰਾ ਚਾਲੂ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ 500 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੋਟ ਕੈਮਰੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਐਪ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਨੋਟ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਦੱਸੇਗਾ ਕਿ ਇਹ ਅਸਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਐਪ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਫਟੇ ਜਾਂ ਗੰਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਰ ਅਸਲੀ ਨੋਟ ਦੀ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਖਾਸ ਪਛਾਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਥਰੈਡ, ਵਾਟਰਮਾਰਕ, ਅਤੇ ਰੰਗ ਬਦਲਣ ਵਾਲੀ ਸਿਆਹੀ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਦੇ ਕੈਮਰੇ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਚਮਕਦਾਰ ਲਾਈਨ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ‘ਭਾਰਤ’ ਅਤੇ ‘ਆਰਬੀਆਈ’ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਨੋਟ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਝੁਕਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਲਾਈਨ ਰੰਗ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਫੋਟੋ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਵਾਟਰਮਾਰਕ ਹੈ, ਜੋ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਟਾਰਚ ਨਾਲ ਯੂਵੀ ਟੈਸਟ ਕਰੋ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਫਲੈਸ਼ ਲਾਈਟ ਤੇਜ਼ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ UV ਟੈਸਟ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸਦੇ ਲਈ, ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਨੀਲੇ ਜਾਂ ਜਾਮਨੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਲਓ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਫਲੈਸ਼ ਦੇ ਉੱਪਰ ਰੱਖੋ। ਹੁਣ ਇਸ ‘ਜੁਗਾਡੂ ਯੂਵੀ ਲਾਈਟ’ ਨੂੰ ਨੋਟ ‘ਤੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਅਸਲੀ ਨੋਟਾਂ ‘ਤੇ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ਧਾਗੇ ਹਲਕੇ ਨੀਲੇ ਜਾਂ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਚਮਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਅਸਲ ਯੂਵੀ ਲਾਈਟ ਜਿੰਨਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸਸਤੀਆਂ ਯੂਵੀ ਲਾਈਟਾਂ ਔਨਲਾਈਨ ਵੀ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਟੀਕੇ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਓ
ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਲੈਟਰਿੰਗ ਦੇਖਣ ਲਈ ਜ਼ੂਮ ਇਨ ਕਰੋ
ਭਾਰਤੀ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟਾਂ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬਾਰੀਕ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਪੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਲੈਟਰਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅਕਸਰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਕੈਮਰੇ ਨੂੰ ਜ਼ੂਮ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਨੋਟ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਐਨਕਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਂ ਨੰਬਰਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ। ਇੱਥੇ ‘RBI’, ‘ਭਾਰਤ’ ਅਤੇ ‘500’ ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦ ਛੋਟੇ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਪੇ ਗਏ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਨੋਟ ਅਸਲੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਤੁਸੀਂ ਖੁਦ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ 500 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੋਟ ਆਵੇ, ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਚੈੱਕ ਕਰੋ।
