ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਕੂਲ ਰੂਫ ਤਕਨਾਲੋਜੀ! ਗਰਮੀਆਂ ‘ਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਠੰਢਕ, ਇੱਥੇ ਪੜ੍ਹੋ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਦਿੱਲੀ (Delhi) ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬੱਸ ਟਰਮੀਨਲਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੂਲ ਰੂਫ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਗਰਮੀਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਯਾਤਰੀ ਅਤੇ ਦਫਤਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਦੀਆਂ ਵਰਗੀ ਠੰਢਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਗੇ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਕੂਲ ਰੂਫ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਬੱਸ ਟਰਮੀਨਲ (Vivekananda Bus Terminal), ਆਨੰਦ ਵਿਹਾਰ ਬੱਸ ਟਰਮੀਨਲ (Anand Vihar Bus Terminal), ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਗੇਟ (Kashmiri Gate) ਵਿਖੇ ਮਹਾਰਾਣਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਬੱਸ ਟਰਮੀਨਲ (Maharana Pratap Bus Terminal) ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਸਕੱਤਰੇਤ (Delhi Secretariat) ਵਿਖੇ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਆਓ, ਇਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਛੱਤ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।
ਕੂਲ ਰੂਫ ਤਕਨਾਲੋਜੀ (Cool Roof Technology) ਕੀ ਹੈ?
ਕੂਲ ਰੂਫ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ, ਛੱਤ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੂਰਜ (Sun) ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਿੱਧੀ ਧੁੱਪ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਗਰਮੀ ਛੱਤ ਦੁਆਰਾ ਸੋਖ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਘੱਟ ਰਹੇਗਾ। ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਆਮ ਛੱਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਗਰਮੀ ਸੋਖਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਮੁੱਚੀ ਇਮਾਰਤ ਘੱਟ ਗਰਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ, ਛੱਤਾਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਅਲਟਰਾ ਵਾਇਲੇਟ (ਯੂਵੀ) ਕਿਰਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਠੰਢੀਆਂ ਛੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸੋਖੀ ਹੋਈ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਜਲਦੀ ਛੱਡਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰਵਾਇਤੀ ਛੱਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਠੰਢੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
ਘਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਘੱਟ ਗਰਮੀ ਪਹੁੰਚਣ ਕਾਰਨ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਿੰਗ ਯਾਨੀ ਏਸੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਘੱਟ ਗਰਮੀ ਸੋਖਣ ਕਾਰਨ, ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਅੰਦਰਲਾ ਹਿੱਸਾ ਯਾਨੀ ਕਮਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਠੰਡਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ?
ਆਮ ਛੱਤਾਂ ਨੂੰ ਠੰਢੀਆਂ ਛੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਲਈ, ਫਾਈਬਰਗਲਾਸ ਵੈੱਬ ਤੋਂ ਬਣੇ ਐਸਫਾਲਟ ਸ਼ਿੰਗਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਫਾਈਬਰਗਲਾਸ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਿਰੇਮਿਕ ਕੋਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗਰਮ ਕਿਰਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਲੱਕੜ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿੰਗਲਾਂ, ਪੋਲੀਮਰ ਸ਼ਿੰਗਲਾਂ, ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਟਾਈਲਾਂ, ਕੰਕਰੀਟ ਦੀਆਂ ਟਾਈਲਾਂ, ਸਲੇਟ ਟਾਈਲਾਂ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਲਈ ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿੰਗਲਾਂ ਜਾਂ ਟਾਈਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਿੰਗਲਾਂ ਕਿਰਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਛੱਤ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਇੰਸੂਲੇਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਮਰਾ ਠੰਡਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
