ਪੁਤਿਨ ਜੰਗ ਰੋਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਪਰ ਕੀ ਕਬਜ਼ੇ ‘ਚ ਲਏ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡੇਗਾ ਰੂਸ? ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੇ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਸਿੱਧਾ ਜਵਾਬ

ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੋੜ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਯੁੱਧ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਈਸਟਰ ਜੰਗਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਈਸਟਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੀ ਇਕਪਾਸੜ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਧਦੇ ਦਬਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਕਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਵੱਲੋਂ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਲ, ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਤੋਂ ਵੀ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਿੱਪਣੀ ਆਈ ਹੈ।

ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਦਮਿਤਰੀ ਪੇਸਕੋਵ ਨੇ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ: “ਜਦੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਦੁਵੱਲੀ ਚਰਚਾ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਤਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨੀ ਪੱਖ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਸੀ।” ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਯੂਕਰੇਨ ਰੂਸ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਜਵਾਬ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਨਾਗਰਿਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ‘ਤੇ ਹਮਲੇ ਬੰਦ ਕਰੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।’

ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯੁੱਧ ਰੋਕਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੋਵਾਂ ‘ਤੇ ਯੁੱਧ ਰੋਕਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਜਾਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਦਬਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।

ਕੀ ਯੂਕਰੇਨ ਕਰੀਮੀਆ ਅਤੇ ਡੋਨਬਾਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਵੇਗਾ?
ਪਰ ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਇਹ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਯੂਕਰੇਨ ਡੋਨਬਾਸ ਅਤੇ ਕਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਰੂਸ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਕਰੀਮੀਆ ਅਤੇ ਡੋਨਬਾਸ ਖੇਤਰ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਚਰਚਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਭਾਵ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੱਡਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਕਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯੂਕਰੇਨ ਦਾ ਡੋਨਬਾਸ ਖੇਤਰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡੋਨੇਟਸਕ ਅਤੇ ਲੁਹਾਨਸਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਅਸਥਿਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ, ਰੂਸ-ਸਮਰਥਿਤ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨੀ ਫੌਜ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਜਦੋਂ ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਰੂਸ ਨੇ ਡੋਨਬਾਸ ਖੇਤਰ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਜ਼ਾਪੋਰਿਜ਼ੀਆ ਅਤੇ ਖੇਰਸਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਰੂਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਲੁਹਾਨਸਕ ਉੱਤੇ ਹੀ ਪੂਰਾ ਕੰਟਰੋਲ ਹੈ। ਰੂਸ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ‘ਨਾਜ਼ੀ ਦੇਸ਼’ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਬਾਗ਼ੀ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਰੂਸ ਦੀ ਮੰਗ ਇਹ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਰੂਸੀ ਖੇਤਰ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਦਾ ਇਸ ਉੱਤੇ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ: ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ, ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਦੀਮੀਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਇਲਾਕਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਨਹੀਂ ਛੱਡ ਸਕਦੇ।’ ਯੂਕਰੇਨ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਖੇਤਰ ਹੁਣ ਰੂਸੀ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇੰਨੀ ਤਾਕਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾ ਸਕੀਏ। ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਮੇਜ਼ ‘ਤੇ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕੂਟਨੀਤਕ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ, ਬਲੂਮਬਰਗ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਕਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਖੇਤਰ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਕਰੀਮੀਆ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।