ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ Instagram ਅਤੇ WhatsApp! ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ, ਮਾਰਕ ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਦਾ ਵਧਿਆ ਤਣਾਅ
ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਗਜ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਮੈਟਾ ‘ਤੇ ਐਂਟੀਟਰਸਟ ਯਾਨੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਹੁਣ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਮੈਟਾ (Meta) ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮਾਲਕ ਮਾਰਕ ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ (Mark Zuckerberg) ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਐਪਾਂ, ਵਟਸਐਪ ਅਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਵੇਚਣੀਆਂ ਪੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੀ ਹੈ ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ?
ਦਰਅਸਲ, ਮੈਟਾ ਨੇ 2012 ਵਿੱਚ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਵਟਸਐਪ ਨੂੰ 2014 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 22 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਸੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਯੂਐਸ ਫੈਡਰਲ ਟਰੇਡ ਕਮਿਸ਼ਨ (FTC) ਦੁਆਰਾ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ FTC ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੌਦੇ ਇਸ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਮੈਟਾ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਬਣਿਆ ਰਹੇ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ।
FTC ਕੇਸ ਕਿਉਂ ਦਾਇਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਐਫਟੀਸੀ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਮੈਟਾ (Meta) ਨੇ ਸੰਭਾਵੀ ਭਵਿੱਖੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਵਟਸਐਪ ਨੂੰ ਖਰੀਦਿਆ। ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਈਮੇਲ ਵਿੱਚ, ਮਾਰਕ ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ‘ਕਈ ਵਾਰ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਖਰੀਦਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।’ ਐਫਟੀਸੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਨਾ ਹੁੰਦੀ, ਤਾਂ ਅੱਜ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਕੋਲ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪ ਹੁੰਦੇ।
ਮੈਟਾ ਦੀ ਸਫਾਈ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਮੈਟਾ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਕੱਲੀ ਕੰਪਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਰਹੀ ਹੈ। TikTok, Snapchat ਅਤੇ Reddit ਵਰਗੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ ਜੋ Meta ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮੈਟਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕੋਈ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ ਤੋੜਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਟਰਸਟ ਕਾਨੂੰਨ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਟਾ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਵਟਸਐਪ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇ ਮੈਟਾ ਹਾਰ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?
ਜੇਕਰ FTC ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਟਾ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਅਦਾਲਤ ਮੇਟਾ ਨੂੰ ਦੋਵੇਂ ਐਪਸ ਵੇਚਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਰਕ ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਤਕਨੀਕੀ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਮਨਮਾਨੀ ‘ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ਦਿਖਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?
ਇਸ ਵੇਲੇ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਟਾ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ FTC ਕੋਲ ਪੱਕੇ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਤੈਅ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਫੈਸਲਾ FTC ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
