ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ ਭੇਡਾਂ ਪਾਲਣ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ, ਕੁੱਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਤੁਸੀਂ ਬਣ ਜਾਓਗੇ ਲਖਪਤੀ, ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ – News18 ਪੰਜਾਬੀ
ਖੇਤੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਵੀ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਵਿਕਲਪ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪੈਸਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨਾਲ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ, ਗਾਂ, ਮੱਝ, ਬੱਕਰੀ ਅਤੇ ਊਠ ਵਰਗੇ ਜਾਨਵਰ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਪਾਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕਿਸਾਨ ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਰਾਹੀਂ ਚੰਗਾ ਪੈਸਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉੱਨ, ਖਾਦ, ਦੁੱਧ, ਚਮੜਾ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਤਪਾਦ ਭੇਡਾਂ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਨਿਵੇਸ਼ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ, ਭੇਡਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਰਫ਼ ਬਿਹਤਰ ਨਸਲਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਉੱਨ ਦੀ ਚੰਗੀ ਮਾਤਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਭੇਡਾਂ ਦੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਾਲਪੁਰਾ, ਜੈਸਲਮੇਰੀ, ਮਾਂਡੀਆ, ਮਾਰਵਾੜੀ, ਬੀਕਾਨੇਰੀ, ਮੇਰਿਨੋ, ਕੋਰੀਦਿਲਹਰਾ ਮਬੂਟੂ, ਛੋਟਾ ਨਾਗਪੁਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹਾਬਾਦ ਵਰਗੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦੁੱਗਣੀ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵੀ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਸ਼ੂਧਨ ਮਿਸ਼ਨ ਤਹਿਤ ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਲਈ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਸਬਸਿਡੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਈ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਮਦਦ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭੇਡਾਂ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਜਾਨਵਰ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਚਾਰਾ ਅਤੇ ਪੱਤੇ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹਨ। ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਗੋਬਰ ਨੂੰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਖਾਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ, ਖੇਤੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਧਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭੇਡਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਸਿਰਫ਼ 7-8 ਸਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭੇਡਾਂ ਪਾਲਣ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਆਮਦਨ ਕਮਾਉਣ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵੱਲ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
**ਭੇਡ ਪਾਲਣ ਵਿੱਚ ਲਾਗਤ ਅਤੇ ਕਮਾਈ:**ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 15-20 ਭੇਡਾਂ ਨਾਲ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਭੇਡ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 3000-8000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ 20 ਭੇਡਾਂ ਖਰੀਦਣ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ 1 ਲੱਖ ਤੋਂ 1.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਖਰਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, 20 ਭੇਡਾਂ ਲਈ 500 ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਦਾ ਸ਼ੈੱਡ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ 30,000-40,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਨਰਮ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਵਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਉੱਨ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਉੱਨ ਤੋਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਰਮ ਕੱਪੜੇ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭੇਡਾਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਭਰਪੂਰ ਉੱਨ ਪੈਦਾ ਕਰਕੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਲਾਮਾਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
