86 ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਤੋਂ ਲੁੱਟੇ 20 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ! ਆਖਿਰਕਾਰ ਇੰਝ ਕਿਉਂ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਲੋਕ ? – News18 ਪੰਜਾਬੀ

ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ, ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਇੱਕ 86 ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਨਾਲ 20 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਠੱਗੀ ਮਾਰੀ। ਇਹ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਕੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਡਰਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਉਸ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਇਹ ਘੁਟਾਲਾ ਡਿਜੀਟਲ ਅਰੈਸਟ (Digital Arrest) ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ ਇਹ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ?
ਸਰਕਾਰ, ਆਰਬੀਆਈ ਅਤੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਆਮ ਲੋਕ ਡਿਜੀਟਲ ਅਰੈਸਟ (Digital Arrest) ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ? ਇਹ ਘੁਟਾਲੇਬਾਜ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਲੈਕਮੇਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਇੰਨੇ ਡਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ ?
26 ਦਸੰਬਰ, 2024 ਅਤੇ 3 ਮਾਰਚ, 2025 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਔਰਤ ਨੂੰ ਫ਼ੋਨ ‘ਤੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸਦਾ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ। ਡਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਔਰਤ ਤੋਂ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਵਾਏ।

ਪੁਲਿਸ ਕਾਰਵਾਈ:

ਜਦੋਂ ਔਰਤ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬੈਂਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਜਾਂ ਆਧਾਰ (UIDAI) ਅਧਿਕਾਰੀ ਕਦੇ ਵੀ ਫ਼ੋਨ ‘ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗਦੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਰਿਮੋਟ ਐਕਸੈਸ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਕਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਹੈਲਪਲਾਈਨ 1947 ‘ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰੋ।

ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਕਿਵੇਂ ਸਫਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਭਾਵੇਂ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਲਝਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਟ ਹੋਣ ਦਾ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਖ਼ਤ ਲਹਿਜੇ ਵਿੱਚ ਬੋਲਦੇ ਹਨ, ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਡਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਾਲਰ ਆਈਡੀ ਸਪੂਫਿੰਗ ਰਾਹੀਂ, ਉਹ ਇਸਨੂੰ ਅਸਲੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨੰਬਰ ਵਰਗਾ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਾਗਰਿਕ ਕਹਿ ਕੇ ਜਾਂ ਜਾਅਲੀ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਦਿਖਾ ਕੇ ਉਸਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜਿੱਤਦੇ ਹਨ।

ਅਜਿਹੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚੀਏ?

• ਅਣਜਾਣ ਕਾਲਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਰਹੋ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੱਕੀ ਕਾਲ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।

• ਡਿਜੀਟਲ ਅਰੈਸਟ (Digital Arrest) ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧਮਕੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰੋ।

• ਕਦੇ ਵੀ ਆਧਾਰ, ਬੈਂਕ ਵੇਰਵੇ ਜਾਂ OTP ਵਰਗੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫ਼ੋਨ ‘ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਨਾ ਕਰੋ।

• ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਖੁਦ ਕਰੋ।

• ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਲ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਡਿਸਕਨੈਕਟ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ‘ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰੋ।

• ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਥਿਆਰ ਹੈ।