ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਸਾਡੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਡੁੱਬਣ ਤੋਂ 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਹੋਰ ਜਹਾਜ਼ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਯਾਤਰਾ ਗ੍ਰੇਟ ਲੇਕਸ ਯਾਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਉਤੇ ਸਥਿਤ ਪੰਜ ਵੱਡੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਚਮਤਕਾਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਜਹਾਜ਼ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਡੁੱਬ ਗਿਆ। ਹੁਣ 132 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਹ ਪੱਛਮੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਗ੍ਰੇਟ ਲੇਕਸ ਉਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਰੇ-ਸਟੀਲ ਕਾਰਗੋ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਹ ਸਪੀਡ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਾਲਕ ਪੀਟਰ ਮਿੰਚ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ‘ਤੇ ਇੰਨਾ ਮਾਣ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਅਗਸਤ 1892 ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਲੈ ਗਿਆ ਸੀ।
30 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੁਪੀਰੀਅਰ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਵ੍ਹਾਈਟਫਿਸ਼ ਬੇਅ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਇਹ ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਤੂਫ਼ਾਨ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਗਿਆ। ਤੂਫਾਨ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਟੱਕਰ ਮਾਰੀ ਕਿ ਉਹ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਮਿੰਚ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ 27 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਹੈਰੀ ਡਬਲਯੂ. ਸਟੀਵਰਟ ਨਾਂ ਦਾ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਬਚ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਰੀਬ 1.6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੈਰ ਕੇ ਕੰਢੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ 132 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਲੁਕਿਆ ਰਿਹਾ। ਪਿਛਲੀ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੇਟ ਲੇਕਸ ਸ਼ਿਪਵਰੇਕ ਹਿਸਟੋਰੀਕਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਤੋਂ ਪੱਛਮੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਵਿਸਕਾਨਸਿਨ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਸਾਲਾਨਾ ਘੋਸਟ ਸ਼ਿਪਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜਹਾਜ਼ ਦੋ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿਚ ਮਿਲਿਆ
ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਬਰੂਸ ਲਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ‘ਇਹ ਖੋਜ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜਹਾਜ਼ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉੱਨਤ ਸੀ। ਮਿੰਚ ਪਰਿਵਾਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ। ਇਹ ਝੀਲ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।’ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੰਚਾਲਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡੈਰਿਲ ਅਰਟੇਲ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ਡੈਨ ਅਰਟੇਲ ਨੂੰ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਦੋ ਸਾਲ ਲੱਗੇ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਸਾਈਡ-ਸਕੈਨਿੰਗ ਸੋਨਾਰ ਸਿਸਟਮ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ। ਉਸ ਨੇ 60 ਮੀਲ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿਚ 600 ਫੁੱਟ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿਚ ਇਕ ਲਾਈਨ ਦੇਖੀ।
ਝੀਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਗਲ ਗਈ
ਅੱਠ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵੇਂ ਭਰਾ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਵਾਪਸ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਬਮਰਸੀਬਲ ਡਰੋਨ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਬਹੁਤ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਡੈਰਿਲ ਅਰਟੇਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਠੰਡੇ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਕਾਰਨ ਮਲਬਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਝੀਲਾਂ ਨੇ 1700 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਿਗਲ ਲਿਆ ਹੈ। ਵਿਸਕਾਨਸਿਨ ਰਾਜ ਦੇ ਜਲਵਾਯੂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਡ ਹੌਪਕਿੰਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਝੀਲਾਂ ‘ਤੇ ਤੂਫਾਨ ਦਾ ਮੌਸਮ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
