ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਜਾਂ ਲੈਪਟਾਪ ਦੇ ਕੀ-ਬੋਰਡ ‘ਤੇ ਅੱਖਰ ਇਸ ਬੇਤਰਤੀਬੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਿਉਂ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ? ਸਾਨੂੰ A, B, C, D ਦੀ ਸਾਧਾਰਨ ਤਰਤੀਬ ਦੀ ਬਜਾਏ QWERTY-ਵਰਗਾ ਪੈਟਰਨ ਕਿਉਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ? ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਪਰ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਕੀ-ਬੋਰਡਾਂ ਦੇ QWERTY ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਟਾਈਪ-ਰਾਈਟਰ ਦੀ ਖੋਜ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
ਟਾਈਪ-ਰਾਈਟਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਫਲ ਮਾਡਲ 1868 ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਲੈਥਮ ਸ਼ੋਲਸ (Christopher Latham Sholes) ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸਾਧਾਰਨ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਖਰਾਂ ਨੂੰ A ਤੋਂ Z ਤੱਕ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਹੋਈ, ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਟਾਈਪ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਟਾਈਪ-ਰਾਈਟਰ ਦੀਆਂ ਕੀਜ਼ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਫਸ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ, ਸ਼ੋਲਸ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ QWERTY ਕੀਬੋਰਡ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ। ਇਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀਜ਼ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਸੈਟਿੰਗ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ ਕਿ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੀਬੋਰਡ ਦੀ ਟਾਈਪਿੰਗ ਸਪੀਡ ਘੱਟ-ਵੱਧ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ ਪਰ ਕੀਜ਼ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਨਾ ਟਕਰਾਉਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਅੱਖਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਟਾਈਪਿਸਟ ਨੂੰ ਟਾਈਪ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿੱਕਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇ। ਇਸ ਕੀਬੋਰਡ ਦਾ ਨਾਂ QWERTY ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਪਰਲੀ ਲਾਈਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ 6 ਅੱਖਰ Q, W, E, R, T, Y ਹਨ (ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲਗਭਗ ਹਰ ਕੀਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ)।
ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕੋਈ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇ?
QWERTY ਕੀਬੋਰਡ: ਟਾਈਪ-ਰਾਈਟਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਾਡਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਰਮਿੰਗਟਨ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਟਾਈਪ-ਰਾਈਟਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ QWERTY ਲੇਆਉਟ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ। ਕਿਉਂਕਿ ਰਮਿੰਗਟਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਟਾਈਪ-ਰਾਈਟਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ, ਇਹ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ QWERTY ਲੇਆਉਟ ਲਈ ਨਵਾਂ ਮਿਆਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕੀਬੋਰਡ ਦੀ ਖੋਜ ਹੋਈ ਤਾਂ ਇਹੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਾਣੂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ QWERTY ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੀਬੋਰਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਡਵੋਰਕ ਕੀਬੋਰਡ 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਅਗਸਤਿਆ ਡਵੋਰਕ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਹੋਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਹੈ। ਇਸ ਕੀਬੋਰਡ ਦਾ ਟੀਚਾ ਟਾਈਪਿੰਗ ਸਪੀਡ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਵਧਾਉਣਾ ਸੀ। ਡਵੋਰਕ ਕੀਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅੱਖਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਂਗਲਾਂ ਦੀ ਹਿਲਜੁਲ ਘਟਾਈ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਟਾਈਪਿੰਗ ਆਸਾਨ ਹੋ ਸਕੇ। ਪਰ, ਕਿਉਂਕਿ QWERTY ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ, ਡਵੋਰਕ ਕੀਬੋਰਡ ਨੇ ਓਨੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
