ਅਸਲੀ ਤੇ ਨਕਲੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ, ਘਰ ਬੈਠੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਇਹ ਕੰਮ…

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਸੋਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਗਹਿਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਆਹਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਤੱਕ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣਾ ਇੱਕ ਆਮ ਵਰਤਾਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨਾ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ ਜਾਂ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖ ਕੇ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਤਾਂ ਹੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਸੋਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ, ਘਰੇਲੂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਭੌਤਿਕ ਗੁਣਾਂ ਰਾਹੀਂ ਅਸਲੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਤਰੀਕਾ BIS ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਹੈ। ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼ (BIS) ਦਾ ਇਹ ਚਿੰਨ੍ਹ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਗਰੰਟੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਜੂਨ 2021 ਤੋਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

BIS ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਖਾਸ ਗੱਲਾਂ ਹਨ-
BIS ਤਿਕੋਣਾ ਲੋਗੋ, ਸੋਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ (ਕੈਰੇਟ ਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿੱਚ), ਗਹਿਣੇ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਪਛਾਣ। ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਕੁਝ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨਕਲੀ ਹਾਲਮਾਰਕਿੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹਨ ਜਾਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਧੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।

ਕੈਰੇਟ ਦੁਆਰਾ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪਛਾਣ
24 ਕੈਰੇਟ ਸੋਨਾ ਲਗਭਗ 99.9% ਸ਼ੁੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਨਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿੱਕੇ ਜਾਂ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਛੜਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ, 22 ਕੈਰੇਟ ਸੋਨਾ 91.6% ਸ਼ੁੱਧ ਹੈ। ਗਹਿਣਿਆਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਅਤੇ ਸੰਪੂਰਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਸੋਨੇ ਦੇ 22 ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਧਾਤਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਚਾਂਦੀ ਜਾਂ ਤਾਂਬਾ) ਦੇ 2 ਹਿੱਸੇ ਮਿਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਘਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ?

• ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਿਨਾਂ ਲੈਬ ਟੈਸਟ ਦੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ:

• ਸਿਰਕੇ ਦੀ ਜਾਂਚ: ਸੋਨੇ ‘ਤੇ ਸਿਰਕੇ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬੂੰਦਾਂ ਪਾਓ। ਜੇਕਰ ਰੰਗ ਨਹੀਂ ਬਦਲਦਾ ਤਾਂ ਸੋਨਾ ਅਸਲੀ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਸੋਨਾ ਕਾਲਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

• ਪਾਣੀ ਦੀ ਜਾਂਚ: ਗਹਿਣਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਾਓ। ਅਸਲੀ ਸੋਨਾ ਡੁੱਬ ਜਾਵੇਗਾ, ਨਕਲੀ ਤੈਰੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸਲੀ ਸੋਨਾ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

• ਸਿਰੇਮਿਕ ਟੈਸਟ: ਗਹਿਣੇ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਚਮਕਦਾਰ ਸਿਰੇਮਿਕ ‘ਤੇ ਰਗੜੋ। ਸੁਨਹਿਰੀ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਸਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਕਾਲਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਕਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।

• ਚੁੰਬਕ ਟੈਸਟ: ਅਸਲੀ ਸੋਨਾ ਚੁੰਬਕ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚਿਪਕਦਾ।

• ਦੰਦੀ ਦਾ ਟੈਸਟ: ਅਸਲੀ ਸੋਨਾ ਨਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਨਾਲ ਦਬਾਉਣ ‘ਤੇ ਹਲਕੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭੌਤਿਕ ਗੁਣਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੋਨੇ ਦੀ ਪਛਾਣ: ਅਸਲੀ ਸੋਨਾ ਹਲਕਾ ਪੀਲਾ ਰੰਗ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਚਮਕ ਵੱਖਰੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸਲੀ ਸੋਨਾ ਸੰਘਣਾ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਾਤ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਨਕਲੀ ਧਾਤਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ, ਸਿਰਫ਼ ਇਸਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਜਾਂ ਕੀਮਤ ਨੂੰ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿਓ। ਹਾਲਮਾਰਕ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ, ਕੈਰੇਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਨਕਲੀ ਜਾਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।