ਮਰਦ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੰਜੇ ਕਿਉਂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ? ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਦੱਸੇ 5 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਾਰਨ… – News18 ਪੰਜਾਬੀ
Baldness in Young Men: ਅੱਜ ਦੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ, ਗੰਜਾਪਨ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਮੁੰਡੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੰਜੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਗੰਜੇਪਨ ‘ਤੇ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਗੰਜਾਪਨ ਸਿਰਫ਼ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ 20 ਤੋਂ 30 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਗੰਜਾਪਨ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿ ਲੋਕ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੰਜੇ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਯੂਪੀ ਦੇ ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਜੀਐਸਵੀਐਮ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਯੁਗਲ ਰਾਜਪੂਤ ਨੇ ਨਿਊਜ਼18 ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਗੰਜੇਪਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਜੈਨੇਟਿਕ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਗੰਜੇਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਗੰਜੇਪਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਐਂਡਰੋਜੈਨੇਟਿਕ ਐਲੋਪੇਸ਼ੀਆ (Androgenetic Alopecia) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਗੰਜਾਪਨ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਾਰਮੋਨਸ ਦਾ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟੋਸਟੀਰੋਨ ਹਾਰਮੋਨ ਦਾ ਅਸੰਤੁਲਨ ਵਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਵਿਕਾਰ ਵੀ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਝੜਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਾਲ ਝੜਨ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ। ਬਦਲਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਵੀ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ, ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਗਲਤ ਆਦਤਾਂ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੰਕ ਫੂਡ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਸੇਵਨ ਵਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਤਣਾਅ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਵਰਗੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਲ ਝੜਨ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤਣਾਅ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਗੰਜਾਪਨ ਸਥਾਈ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਡੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਵਧਣ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਹਿਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਆਇਰਨ, ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਬਾਇਓਟਿਨ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ, ਜ਼ਿੰਕ ਵਰਗੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਅਸਰ ਸਿੱਧਾ ਵਾਲਾਂ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਜੋ ਡਾਈਟਿੰਗ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਲ ਝੜਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਵਾਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਝੜਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਗੰਜੇਪਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਗੰਜੇਪਣ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਕੈਮੀਕਲ ਵਾਲੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੈਂਪੂਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੈ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ, ਨੌਜਵਾਨ ਅਕਸਰ ਕੈਮੀਕਲ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੰਗਣਾ, ਸਿੱਧਾ ਕਰਨਾ, ਰੀਬੌਂਡਿੰਗ ਅਤੇ ਬਲੋ ਡ੍ਰਾਇੰਗ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਲ ਆਪਣੀ ਕੁਦਰਤੀ ਨਮੀ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਗੁਆ ਬੈਠਦੇ ਹਨ। ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਸ਼ੈਂਪੂ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਲਫੇਟ, ਪੈਰਾਬੇਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਸਾਇਣ ਵਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਲ ਝੜਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੰਜਾਪਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਚਮੜੀ (dermatologist) ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਗੰਜੇਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਜੇਕਰ ਵਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਝੜ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ। ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਕਾਰਨ ਜਾਣ ਕੇ, ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਦੁਆਰਾ ਇਸਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੋਗਾ, ਧਿਆਨ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੁਧਾਰ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ‘ਤੇ ਪੀਆਰਪੀ ਥੈਰੇਪੀ, ਮਿਨੋਆਕਸੀਡਿਲ ਜਾਂ ਫਿਨਾਸਟਰਾਈਡ ਵਰਗੇ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਵੀ ਲਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
