ਜ਼ਮੀਨ ‘ਚੋਂ ਮਿਲਿਆ 2500 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਖਜ਼ਾਨਾ, 350 ਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਦਾ ਕੰਗਨ, ਜਾਣੋ ਹੋਰ ਕੀ-ਕੀ… – News18 ਪੰਜਾਬੀ
Gold Treasure: ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਅਟੈਰਾਊ ਖੇਤਰ (Atyrau Region) ਵਿੱਚ ਖੁਦਾਈ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਦਫ਼ਨ ਟਿੱਲਿਆਂ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਸਰਮਾਟੀਅਨ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਲੱਭਤਾਂ ਲਗਭਗ ਪੰਜਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ, ਭਾਵ 2500 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਖੋਜ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਰਮਾਟੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੁਦਾਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮਾਰਤ ਕਾਸਿਆਨੋਵ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਅਟੈਰਾਊ ਨੂੰ ਸਰਮਾਟੀਅਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਨਵੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਦਫ਼ਨ ਟਿੱਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 100 ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਰਮਾਟੀਅਨ ‘ਜਾਨਵਰ ਸ਼ੈਲੀ’ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਕੈਸੇਨੋਵ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤੂਆਂ ਉਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚੀਤੇ, ਜੰਗਲੀ ਸੂਰ ਅਤੇ ਬਾਘ, ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।” ਖੁਦਾਈ ਦੌਰਾਨ ਮਨੁੱਖੀ ਅਵਸ਼ੇਸ਼, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਅਤੇ ਦੋ ਦੁਰਲੱਭ ਲੱਕੜ ਦੇ ਕਟੋਰੇ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਾਲੇ ਦੋ ਕਾਲੇ ‘ਟਚਸਟੋਨ’ ਵੀ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਸਮਾਂ ਬੀਤ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਲੱਕੜ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੜੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਪੰਜਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੇ ਮੈਦਾਨੀ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਸਰਮਾਟੀਅਨ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਰਿਹਾ। ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੌਖਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਫ਼ਾਰਸੀ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਾਲਾ ਸਾਗਰ ਤੋਂ ਚੀਨ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸਿਥੀਅਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੇ ਹੋਣ। ਸਰਮਾਟੀਅਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੋਥਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਰਮਨਿਕ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਗਿਆ ਜੋ ਪੰਜਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਏ ਸਨ।
ਸੋਨੇ ਦਾ ਕੰਗਣ ਵੀ ਮਿਲਿਆ
ਸਾਲ 2023 ਅਤੇ 24 ਵਿੱਚ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ‘ਕਰਾਬਾਓ-2’ ਦਫ਼ਨ ਟਿੱਲੇ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ ਦਫ਼ਨ ਟਿੱਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ‘ਕੁਰਗਨ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਤੁਰਕੀ ਸ਼ਬਦ ‘ਮਾਊਂਡ’ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਕਰਾਬਾਓ-2 ਕੁਰਗਨ ਲਗਭਗ 10 ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਆਸ ਲਗਭਗ 230 ਫੁੱਟ ਹੈ। ਪੁਰਾਤੱਤਵ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨੌਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਨੂੰ ਲੁਟੇਰਿਆਂ ਨੇ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਸੀ। ਪੁਰਾਤੱਤਵ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕੁਝ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੋਰ ਟਿੱਲਿਆਂ ਦੀ ਵੀ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਵਿੱਚ 10-15 ਕਬਰਾਂ ਸਨ। ਇਕ ਕਬਰ ‘ਚੋਂ ਕਰੀਬ 370 ਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਦਾ ਸੋਨੇ ਦਾ ਕੰਗਣ ਵੀ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।
