ਫਿਰ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ H5 ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ Avian Influenza Bird flu is becoming a threat again know what is H5 avian influenza virus – News18 ਪੰਜਾਬੀ

ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ (H5 Avian Influenza Virus) ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਰਡ ਫਲੂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਜੋ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੰਛੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ (ਬਰਡ ਫਲੂ) ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਉਪਾਅ ਵੀ ਦੱਸੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ H5 ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ (H5 AvianInfluenza Virus) ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।

H5 ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ (H5 Avian Influenza Virus) ਕੀ ਹੈ?
ਇਹ ਇੱਕ ਆਰਐਨਏ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਜੋ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਟਾਈਪ ਏ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। H5 ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ 5ਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ Hemagglutinin (H) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।

H5 ਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ
H5N1 ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ 50% ਤੱਕ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ।

H5N6, H5N8 – ਇਹ ਪੰਛੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ।

H5 ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ (H5 Avian Influenza Virus) ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ?
H5 ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ (H5 Avian Influenza Virus) ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਪੰਛੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੁਰਗੀਆਂ, ਬੱਤਖਾਂ, ਕਬੂਤਰਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਮਲ, ਖੰਭਾਂ ਜਾਂ ਲਾਰ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਮਾਸ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਾ ਪਕਾਉਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਛੂਤਕਾਰੀ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ, ਲਾਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਪੂਰੇ ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮ ਦੇ ਮੁਰਗੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

H5 ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ (H5 Avian Influenza Virus) ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ?
ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ (Avian Influenza Virus) ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਉਦੋਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਾਇਰਸ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ, ਨੱਕ ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਾਇਰਸ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਲੇਸਦਾਰ ਝਿੱਲੀ ‘ਤੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਵੀ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਦੂਸ਼ਿਤ ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਛੂਹਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ, ਅੱਖਾਂ ਜਾਂ ਨੱਕ ਨੂੰ ਛੂਹਦਾ ਹੈ।

H5 ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼, ਖੰਘ, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਨਮੂਨੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

H5 ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ (H5 Avian Influenza Virus) ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇ

• ਸੰਕਰਮਿਤ ਪੰਛੀਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ।

• ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਿਕਨ ਜਾਂ ਆਂਡੇ ਖਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਕਾਓ।

• ਪੋਲਟਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੀਪੀਈ ਕਿੱਟਾਂ, ਮਾਸਕ ਅਤੇ ਦਸਤਾਨੇ ਪਹਿਨਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।

• ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਕਰੋ।

• ਹੱਥ ਧੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਅਤੇ ਨੱਕ ਨੂੰ ਛੂਹੋ।