ਇਸ ਅਦਾਕਾਰਾ ਨੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਬਦਲਿਆ ਧਰਮ, ਫਿਰ ਵਪਾਰੀ ਨਾਲ ਵਸਾਇਆ ਘਰ, ਪਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਸੁੱਖ
ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ? ਚਿੱਟੇ ਨੂੰ ਕਾਲਾ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਾਲੇ ਨੂੰ ਕਪਾਹ ਵਾਂਗ ਚਿੱਟਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ, ਅੱਜ ਸਭ ਕੁਝ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੇਕਅਪ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਨਾ ਤਾਂ ਇੰਨੇ ਉਤਪਾਦ ਸਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇੰਨੀ ਚੰਗੀ ਤਕਨੀਕ।
ਇਸ ਲਈ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦਮਦਾਰ ਅਦਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਡਾਂਸ ਨਾਲ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ‘ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਡਾਂਸਰ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਖੂਬ ਤਾਅਨੇ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਅਦਾਕਾਰਾ ਕੌਣ ਹੈ।
ਉਹ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀ ‘ਸਟਾਰ’ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ‘ਡਾਂਸ ਮਹਾਰਾਣੀ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਨੌਕਰਾਣੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ‘ਕੱਥਕ ਕੁਈਨ’ ਧਨਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਤਾਰਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਪਛਾਣ ਮਿਲੀ। ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡਾਂਸਿੰਗ ਹੁਨਰ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਸੀ।
ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੇ ‘ਨ੍ਰਿਤ ਮਹਾਰਾਣੀ’ ਦਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਖਿਤਾਬ
ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਬਨਾਰਸ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ 11 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੁੰਬਈ ਆ ਗਿਆ। ਮੁੰਬਈ ਆ ਕੇ, ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਇਤੀਆ ਬੇਗਮ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ, ਸਰੋਜਨੀ ਨਾਇਡੂ ਅਤੇ ਸਰ ਕਾਵਾਸਜੀ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਡਾਂਸ ਕੀਤਾ। ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਉਸ ਦੇ ਡਾਂਸਿੰਗ ਹੁਨਰ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿਚ ਨੱਚਣ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ‘ਡਾਂਸ ਮਹਾਰਾਣੀ’ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ।
‘ਮਦਰ ਇੰਡੀਆ’ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਡਾਂਸ
ਜਦੋਂ ਉਹ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ 1940 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਊਸ਼ਾ ਹਰਨ, 1938 ਵਿੱਚ ਰੋਟੀ ਅਤੇ 1951 ਵਿੱਚ ਨਗੀਨਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 1957 ‘ਚ ‘ਮਦਰ ਇੰਡੀਆ’ ‘ਚ ਉਸ ਨੇ ਪੁਰਸ਼ ਪਹਿਰਾਵੇ ‘ਚ ਹੋਲੀ ਨੱਚ ਕੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮੰਤਰਮੁਗਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਨੱਚਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਪਹਿਲਾ ਤੋੜਿਆ ਵਿਆਹ, ਦੂਜੇ ਲਈ ਬਦਲਿਆ ਧਰਮ
ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਆਹ 8 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ‘ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਰ ਡਾਂਸ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵਿਆਹ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਜ਼ੀਰ ਅਹਿਮਦ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ 16 ਸਾਲ ਵੱਡਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਆਹ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਬਦਲ ਲਿਆ, ਦੋਵੇਂ ਹਿੰਦ ਪਿਕਚਰਜ਼ ਸਟੂਡੀਓ ਵਿੱਚ ਭਾਈਵਾਲ ਸਨ। ਫਿਰ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਕਰਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਜ਼ੀਰ ਅਹਿਮਦ ਦੇ ਭਤੀਜੇ ਆਸਿਫ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆ ਗਈ। ਸਾਲ 1944 ਵਿੱਚ ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕੇ ਆਸਿਫ਼ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਪਰ ਫਿਰ ਆਸਿਫ ਨੇ ਖੁਦ ਹੀ ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਦੀ ਦੋਸਤ ਨਾਲ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ।
ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨਾਲ ਤੀਜਾ ਵਿਆਹ
ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਧੋਖਾ ਖਾ ਕੇ ਸਿਤਾਰਾ ਦਾ ਦਿਲ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਧੜਕ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਾਥੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਆਸਿਫ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਪ੍ਰਤਾਪ ਬਾਰੋਟ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ। ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਵੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਰਣਜੀਤ ਰੱਖਿਆ। ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਵਿਆਹ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਨਾ ਚੱਲ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ।
ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਡਾਂਸ ਅਤੇ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਪਦਮਸ਼੍ਰੀ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਅਜੇ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। 25 ਨਵੰਬਰ 2014 ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ।
