ਚੁੱਪਚਾਪ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਰਹੀ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਤਿੰਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ, ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ?

Fatty Liver Silent Epidemic: ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਦਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਹਰ ਤਿੰਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਨੂੰ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਹੀ ਸਥਿਤੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਹੁਣ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲਿਕ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਲੀਵਰ ਦੇ ਭਾਰ ਦਾ 5 ਤੋਂ 10 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਚਰਬੀ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੋਟਾਪਾ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਹਨਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ

TOI  ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 8 ਤੋਂ 20 ਸਾਲ ਦੇ 17 ਤੋਂ 40 ਫੀਸਦੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਵਜ਼ਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਹੈ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਜੰਕ ਫੂਡ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖੇਡਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਖਾਲੀ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਰ ਪਲ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਨਾਲ ਚਿਪਕਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਸਕੂਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਘਰ ਰਹਿ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਮਾਪੇ ਵੀ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਬੱਚੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਘੱਟ ਖਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਾਈਬਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਫਾਈਬਰ ਸਾਡੇ ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਊਰਜਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖਾ ਕੇ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਰਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਲੀਵਰ ਵਿਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ
ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸੋਜ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖ਼ਮ ਬਣਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਜੇਕਰ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਠੀਕ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਸੱਟ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲਿਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸਰ ਦਿਲ ‘ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮੈਟਾਬੋਲਿਕ ਸਿੰਡਰੋਮ ਕਾਰਨ ਟਾਈਪ 2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਪੀਡੀਆਟ੍ਰਿਕਸ ਡਾ. ਸੰਜੇ ਮਜੂਮਦਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪੇ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਾਡੀ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਰੁਟੀਨ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਖੇਡਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਭੋਜਨ ਲਈ ਘਰ ਦਾ ਪਕਾਇਆ ਭੋਜਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ, ਫਲੀਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਦਾਲਾਂ, ਹਰੀਆਂ ਪੱਤੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫੁੱਟਬਾਲ, ਬੈਡਮਿੰਟਨ, ਸਾਈਕਲਿੰਗ, ਤੈਰਾਕੀ ਆਦਿ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।