ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਰਵੇਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਕੰਮ ਜਾਪਦਾ ਸੀ ਪਰ ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਲਕਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਿਯਮ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਬਦਲੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਠੇਕੇ ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇ। ਹੁਣ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਇਕ ਹੋਰ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਰਵੇਖਣ ਦੌਰਾਨ ਦਰਖਾਸਤ ਦੇਣ ਵੇਲੇ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਦੇਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਹੁਣ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਹੁਣ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਵੇਗੀ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਵੇਲੇ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰਵੇ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਜਦੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਦਖਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾਪਣ ਲਈ ਅਮੀਨ ਤੁਹਾਡੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਜਾਣਗੇ, ਤਾਂ ਓਦੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਮੀਨ ਨੂੰ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅਗਲੀ ਕਾਰਵਾਈ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਸਕੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੜਬੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਠੇਕੇ ਤੇ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਵੇਗਾ।
ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਚ ਵੀ ਹੋਇਆ ਵਾਧਾ…
ਮਾਲ ਅਤੇ ਭੂਮੀ ਸੁਧਾਰ ਵਿਭਾਗ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਾਹਤ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਕਿਸ਼ਤਵਾੜ ਦੇ ਕੰਮ ਯਾਨੀ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ 30 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 90 ਦਿਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਾਨਪੁਰੀ ਪਰਚਾ ਵੰਡਣ ਦਾ ਸਮਾਂ 15 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 30 ਦਿਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਦਾਅਵੇ ਅਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ 30 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 60 ਦਿਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਆਨਲਾਈਨ ਜਾਂ ਆਫਲਾਈਨ ਰਾਹੀਂ ਸਰਵੇਖਣ ਲਈ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਰਵੇਖਣ ਦਾ ਕੰਮ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕੇ।
ਪਟਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਹਾਲ ?
ਪਟਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਮਾਲੀਆ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1511 ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 41 ਮਾਲ ਪਿੰਡ ਟੋਪੋ ਲੈਂਡ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ, ਜਦਕਿ 170 ਮਾਲ ਪਿੰਡ ਮਿਉਂਸਪਲ ਬਾਡੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੇ 1300 ਮਾਲੀ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਵੇ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਲਈ 7 ਲੱਖ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਵੇਖਣ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰੀਬ 3 ਲੱਖ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਆ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਲਗਭਗ 40 ਫੀਸਦੀ ਹੈ।
- First Published :
