ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਰਾਮ ਦਾ ਵੰਸ਼ਜ, ਰਾਮਾਇਣ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ, ਪੜ੍ਹੋ ਦਿਲਚਸਪ ਜਾਣਕਾਰੀ 

22 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ‘ਚ ਰਾਮ ਲੱਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਇਕ ਸਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇੱਥੇ ਵੀ ਰਾਮ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਯੁੱਧਿਆ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੈਂਕਾਕ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਅਯੁੱਧਿਆ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਮਤਲਬ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦਾ ਅਯੁੱਧਿਆ ਸ਼ਹਿਰ। ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਬ੍ਰਹਮਾ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਮਹੇਸ਼ ਦੇ ਮੰਦਰ ਹਨ। ਉਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸੀ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਸੁੰਦਰ ਸੁਮੇਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਥਾਈਲੈਂਡ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਥਾਈ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ‘ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਚੱਕਰੀ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰਾਮ ਕਹਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹੀ ਰਾਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਅਵਤਾਰ ਵਜੋਂ ਪੂਜਦੇ ਹਨ। ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ‘ਰਾਮ’ ਕਿਉਂ ਵਰਤਦਾ ਹੈ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨਾਲ ਕੀ ਸਬੰਧ ਹੈ? ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਚੱਕਰੀ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਰਾਮ ‘ਦਸ਼ਮ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਰਾਮ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਕਦੋਂ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ?
ਚੱਕਰੀ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਰਾਜੇ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਮ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਮ ਦਸ਼ਮ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਦਸ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੱਕਰੀ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਰਾਮ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਨਹੀਂ ਜੋੜੀ ਸੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਲੇਖ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਨੰਬਰ ਜੋੜਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ। ਇਸ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਰਾਜਾ ਵਜੀਰਵੁੱਧ ਨੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਪੰਚਮ ਆਦਿ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਮ ਨਾਲ ਅੰਕ ਜੋੜਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਜੀਰਵੁੱਧ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰਾਮ ‘ਛੇਵਾਂ’ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੱਕਰੀ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਨੰਬਰ ਜੋੜਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ।

ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਥਾਈ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਸਨ?
ਥਾਈ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਰਾਜੇ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਚੱਕਰੀ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਜੇ, ਪੁਥਯੋਤਫਾ ਚਾਲੂਲੋਕ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ‘ਫਾਨ ਦਿਨ ਟਨ’ ਜੋੜਿਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਥਾਈ ਸ਼ਬਦ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਪ੍ਰਾਥਮਿਕ ਸ਼ਾਸਕ’। ਹੁਣ ਇਸ ਸਿਰਲੇਖ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਨ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਖਿਤਾਬ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ, ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਰਾਜੇ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ‘ਮੱਧਮ’ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਸ਼ਾਸਕ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ‘ਆਖਰੀ ਸ਼ਾਸਕ’ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਗੱਲ ਇੱਥੇ ਹੀ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਨੇ ਰਾਜਾ ਨੰਗ ਕਲਾਓ ਨੂੰ ‘ਰਤਚਾਕਨ ਥੀ ਸੈਮ’ ਯਾਨੀ ‘ਸ਼ਾਸਕ ਤੀਜਾ’ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।

ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਦਸਮ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦਾ ਰਾਜਾ ਹੈ
ਰਾਜਾ ਵਜੀਰਵੁੱਧ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ‘ਰਾਮ ਛੇਵਾਂ’ ਕਿਹਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਰਤਚਾਕਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ, ਪਰ ‘ਹਿੰਦੀ-ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ’ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਇਹ ਸਿਰਲੇਖ ਥਾਈ ਰਾਜਿਆਂ ਲਈ ਪਰੰਪਰਾ ਬਣ ਗਿਆ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ‘ਰਾਮ ਦਸਮ’ ਹੈ। ਰਾਮ ਦਸ਼ਮ ਥਾਈਲੈਂਡ ‘ਚ ‘ਫੁੱਟਬਾਲ ਪ੍ਰਿੰਸ’ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਈਕਲਿੰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੱਡੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਮ ਨੌਵੇਂ ਅਰਥਾਤ ਭੂਮੀਬੋਲ ਅਦੁਲਿਆਦੇਜ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਹਾ ਵਜੀਰਾਲੋਂਗਕੋਰਨ ਯਾਨੀ ਰਾਮ ਦਸਵਾਂ 2016 ਤੋਂ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦਾ ਰਾਜਾ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ 2019 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਸੰਪਤੀ 43 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੰਨੀ ਦੌਲਤ ਨਾਲ, ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਰਾਮਾਇਣ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਸਤਕ ਹੈ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਰਾਮਾਇਣ ਉਥੋਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਰਾਮ ਕੀਏਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਰਾਮ-ਕੀਰਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਵਾਲਮੀਕਿ ਰਾਮਾਇਣ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਥਾਈ ਰਾਮਾਇਣ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਮ ਕੀਏਨ ਨੂੰ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਰਾਮ ਪਹਿਲੇ ਦੁਆਰਾ ਦੁਬਾਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਮ ਕੀਏਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਖਲਨਾਇਕ ਥੌਟਸਕਨ, ਵਾਲਮੀਕਿ ਰਾਮਾਇਣ ਦੇ ਰਾਵਣ ਵਰਗਾ ਹੈ। ਰਾਮ ਕੀਏਨ ਦੇ ਨਾਇਕ ਫਰਾ ਰਾਮ ਵਿਚ ਰਾਮ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਰਾਮ ਕੀਏਨ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਕਠਪੁਤਲੀ ਸ਼ੋਅ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। ਰਾਮ ਕੀਏਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪਾਤਰ ਹਨ ਰਾਮ (ਰਾਮ), ਲਕ (ਲਕਸ਼ਮਣ), ਥੋਟਸਕਨ (ਰਾਵਣ), ਪਾਲੀ (ਬਲੀ), ਸੁਕ੍ਰਿਪ (ਸੁਗਰੀਵ), ਓਨਕੋਟ (ਅੰਗਦ), ਖੋਮਪੂਨ (ਜੰਬਵਨ), ਅਤੇ ਬਿਪੇਕ (ਵਿਭੀਸ਼ਣ)।

ਗਰੁੜ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੈ
ਦੱਖਣ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਪਾਸੇ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਅਤੇ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਗਰੁੜ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ, ਗਰੁੜ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਵਾਹਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰੁੜ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੱਧਾ ਪੰਛੀ ਅਤੇ ਅੱਧਾ ਮਨੁੱਖ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਸਰੀਰ ਮਨੁੱਖ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸਦਾ ਚਿਹਰਾ ਪੰਛੀ ਵਰਗਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਖੰਭ ਵੀ ਹਨ। ਇਸ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਗਰੁੜ ਹੈ। ਥਾਈ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਗਰੁੜ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਵੀ ਹੈ।

ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ ਅਯੁੱਧਿਆ
ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਅਯੁਥਯਾ ਨੂੰ ਅਯੁੱਧਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਯੁਥਯਾ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਰਾਮਤੀਬੋਧੀ ਭਾਵ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਾਲਮੀਕਿ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿਚ ਅਯੁੱਧਿਆ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, ਅਯੁਥਯਾ ਨੂੰ ਰਾਮਾਇਣ ਦੀ ਅਯੁੱਧਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਯੁਥਯਾ 1351 ਈਸਵੀ ਤੋਂ ਸਿਆਮੀ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਥਾਈ ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੈਂਕਾਕ ਦੇ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਸਵਰਨਭੂਮੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸਤਿਕਾਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਣ ਨਾਲ ਭਰ ਦੇਵੇਗਾ।