ਭਾਰਤ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ (Gold price) ਵਿੱਚ 15,900 ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੁਲਾਈ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਬਜਟ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ‘ਤੇ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ 15 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 6 ਫੀਸਦੀ ਕਰ (24 carat gold price) ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੋਨਾ ਕਰੀਬ 6 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਸਸਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 16 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਤੋਲਾ ਘਟ ਗਈ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੋਨੇ ‘ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ 50 ਫੀਸਦੀ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਅੱਧੀ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀਲੀ ਧਾਤੂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ 15,900 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਤੋਲਾ (11.664 ਗ੍ਰਾਮ) ਦੀ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਨੇਪਾਲ ਗੋਲਡ ਐਂਡ ਸਿਲਵਰ ਡੀਲਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਾਲਮਾਰਕ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ 1,51,300 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਤੋਲਾ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ 1,67,200 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਤੋਲਾ ਸੀ।
ਕਿੰਨੀ ਘਟਾਈ ਗਈ ਇੰਪੋਰਟ ਡਿਊਟੀ ?
ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ 20 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 10 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਬੀਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੀ ਬੈਠਕ ‘ਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਰਾਹੀਂ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ‘ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ 15 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ ਛੇ ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਨੇਪਾਲ ਨੇ ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਬਜਟ ‘ਚ ਸੋਨੇ ‘ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਪੰਜ ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 20 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਤਸਕਰੀ ਰੋਕਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਦਮ
ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਘਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸੋਨਾ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਸਤਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੋਨੇ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਵਧ ਗਈ। ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਅਨੁਸਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਸਰਹੱਦ ਕਾਰਨ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਸੰਤੁਲਨ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸੋਨੇ ‘ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਅੱਠ ਫੀਸਦੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ 10 ਫੀਸਦੀ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਕੀ ਰੇਟ ਹੈ
ਨੇਪਾਲ ‘ਚ ਸੋਨਾ ਸਸਤਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇੱਥੇ ਕੀਮਤ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ‘ਚ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲਗਭਗ 79,595 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨੂੰ ਵੇਖੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ 1,51,300 ਰੁਪਏ (94,366 ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ) ਪ੍ਰਤੀ ਤੋਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ‘ਚ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ 80,930 ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੱਧ ਹੈ।
