ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੇ 1000 ਰੁਪਏ ਹਲਕੀ-ਫੁਲਕੀ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ, ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹਨ।
ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਵੀ ਬਹੁਤ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੇ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਤੇਲ ਉਤਪਾਦਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ 01 ਰੁਪਿਆ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 481 ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਕਿਹੜਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਈਰਾਨ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਦਰਾ ਰਿਆਲ-ਏ-ਇਰਾਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਰਿਆਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਰਿਆਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਾਫ਼ੀ ਚੰਗੀ ਸੀ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਾਫੀ ਡਿੱਗ ਗਈ ਹੈ।
ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਉਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਤੇਲ ਵੇਚਣ ਦੇ ਵੀ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਹੈ।
01 ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕੀ ਹੈ?
ਇਸ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਹੈ ਪਰ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਸਬੰਧ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਇਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ 507 ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ, ਪਰ 4 ਮਾਰਚ 2025 ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 481 ਈਰਾਨੀ ਰਿਆਲ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਭਾਰਤੀ 10,000 ਰੁਪਏ ਲੈ ਕੇ ਈਰਾਨ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਉੱਥੇ ਕਈ ਦਿਨ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਿਚ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਘੁੰਮ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਚੰਗੇ ਫਾਈਵ ਸਟਾਰ ਹੋਟਲ ‘ਚ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਹੋਰ ਪੈਸਾ ਜ਼ਰੂਰ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਪੰਜ ਤਾਰਾ ਹੋਟਲ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਿਰਾਇਆ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 7000 ਰੁਪਏ ਹੈ ਪਰ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਹੋਟਲ 2000 ਤੋਂ 4000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
ਇਥੇ ਡਾਲਰ ਰੱਖਣਾ ਅਪਰਾਧ ਹੈ
ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਡਾਲਰ ਰੱਖਣਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਪਰਾਧ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਡਾਲਰ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਓਗੇ। ਜੇਲ੍ਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਡਾਲਰ ਲੈਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿਚ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਘੁੰਮ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਈਰਾਨ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਿਰਫ ਸਥਾਨਕ ਕਰੰਸੀ ‘ਚ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਥੇ ਡਾਲਰਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਦਾ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਧੰਦਾ ਵੀ ਵਧ-ਫੁੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
2022 ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 42.4% ਸੀ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਦਸਵੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਥੋਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 27.5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੀ ਰਸਮੀ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪਰ ਗਰੀਬੀ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
