ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਵੱਡਾ ਬਿਆਨ, ਕਿਹਾ- ਭਾਰਤ ਤੇ ਚੀਨ ‘ਚ LAC ‘ਤੇ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਰਨ ‘ਚ ਸਾਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਹੀਂ
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ Line of Actual Control (LAC) ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਯੂਐਸ ਸਟੇਟ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਮੈਥਿਊ ਮਿਲਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੋਈ ਸਿੱਧੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਨੇੜਿਓਂ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਡੇਪਸਾਂਗ ਅਤੇ ਡੇਮਚੋਕ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਰਹੱਦੀ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ 2020 ਵਿੱਚ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਝੜਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਰੀ ਸੀ।
ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਮੈਨੇਜ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਹਿਮਤੀ ਵਾਲਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। 21 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ Line of Actual Control (LAC) ‘ਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2020 ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖਤਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਪੁਆਇੰਟ 10, 11, 11-ਏ, 12 ਅਤੇ 13 ਸਮੇਤ ਡੇਪਸਾਂਗ ਵਿੱਚ ਗਸ਼ਤ ਪੁਆਇੰਟ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ ਦੇ ਪੈਟਰੋਲਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ-14 ਵਿੱਚ ਬਫਰ ਜ਼ੋਨ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਗੋਗਰਾ ਹੌਟ ਸਪ੍ਰਿੰਗਜ਼ ‘PP-15 ਅਤੇ PP-17, ਇਹ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦੀਆਂ, ਇਹ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਨਿਰਪੱਖ ਥਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਨਵੇਂ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਪਹਿਲੂ ਜੋ ਸਮਝਣੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ:
-ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਬ੍ਰਿਕਸ ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਹਾਲੀਆ ਫੇਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਸੀ ਕਿ LAC ‘ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
-ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ Line of Actual Control (LAC) ‘ਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2020 ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਜਾਵੇਗੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।
-ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ 2020 ਤੋਂ ਉਭਰਨ ਵਾਲੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਸ਼ਤ ਲਈ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਸੈੱਟ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 15 ਜੂਨ, 2020 ਦੀ ਗਲਵਾਨ ਝੜਪ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 20 ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ 60 ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਸ ਤਾਜ਼ਾ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ LAC ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰਚਨਾਤਮਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।
