ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਹੋਏ ‘ਚਮਤਕਾਰ’ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਹੈਰਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਸ਼ਾਬਾਸ਼
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਕਾਰਨਾਮਾ ਕਰ ਵਿਖਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ (pakistan inflation drops) ਸਾਲਾਨਾ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ 0.7 ਫੀਸਦੀ ਉਤੇ ਆ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਦਸੰਬਰ 1965 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਉਤੇ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 50 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇਹ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਬੇਮਿਸਾਲ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਰਗੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਰਤਾ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀਆਂ, ਉੱਥੇ ਨਕਦੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਹ ‘ਚਮਤਕਾਰ’ ਕਰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ (ਪੀਬੀਐਸ) ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਖਪਤਕਾਰ ਮੁੱਲ ਸੂਚਕ ਅੰਕ (ਸੀਪੀਆਈ) ਆਧਾਰਿਤ ਮਹਿੰਗਾਈ ਮਾਰਚ 2025 ਵਿੱਚ ਘਟ ਕੇ 0.7% ਉਤੇ ਆ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ ਫਰਵਰੀ 2025 ਵਿੱਚ 1.5% ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ 59 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਦਸੰਬਰ 1965 ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਛੂੰਹਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇਸ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ, ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਈ 2023 ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 38% ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸੀ।
ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ?
ਆਖਿਰ ਇਹ ਚਮਤਕਾਰ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ, ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਚ ਆਧਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਮੌਜੂਦਾ ਅੰਕੜੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਉੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ (ਆਈਐਮਐਫ) ਤੋਂ $ 7 ਬਿਲੀਅਨ ਬੇਲਆਊਟ ਪੈਕੇਜ ਅਤੇ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ 900 ਅਧਾਰ ਅੰਕ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।
50 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ?
ਪਿਛਲੇ 50 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਇੰਨੀ ਘੱਟ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ, 1970 ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ 13% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਪਰ ਇਹ ਕਦੇ ਵੀ 1% ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਨਹੀਂ ਗਈ। ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ 2-3% ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਸਥਿਰ ਰੱਖਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੜ੍ਹਾਂ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ੇ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਹ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਸੱਚਮੁੱਚ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਹੈ।
ਦੁਨੀਆਂ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ?
ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਹਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਉਹ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਵੀ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਸੀ। ਚੀਨੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੱਸਿਆ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਈਐਮਐਫ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਿਹਾ ਪਰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀਆਂ ਲਈ ਇਹ ਰਾਹਤ ਦਾ ਸਾਹ ਹੈ।
